วิธีการจัดการสินค้าในคลังสินค้า / โกดังให้ง่ายต่อการใช้งาน

Jul 25, 2568

วิธีการจัดการสินค้าในคลังสินค้า / โกดังให้ง่ายต่อการใช้งาน

การจัดการสินค้าในคลังอย่างเป็นระบบ จะช่วยลดความผิดพลาด เพิ่มความเร็วในการหยิบสินค้า และประหยัดต้นทุน การออกแบบพื้นที่คลังและกระบวนการจัดเก็บควรยึดหลัก เข้าถึงง่าย ตรวจสอบง่าย เคลื่อนย้ายเร็ว และจัดเรียงปลอดภัย

1. จัดโซนสินค้าอย่างชัดเจน (Zoning)

แบ่งพื้นที่ภายในคลังออกเป็นโซนต่าง ๆ ตามประเภทหรือการหมุนเวียนของสินค้า เช่น:

  • Fast-moving (สินค้าที่มีการเบิกจ่ายบ่อย) ให้อยู่ใกล้จุดโหลด/ขนถ่าย
  • Slow-moving ไว้ชั้นบนหรือพื้นที่ห่าง
  • สินค้าควบคุมพิเศษ (เช่น อุณหภูมิ, สินค้าความเสี่ยงสูง) ควรจัดไว้ในห้องแยกหรือมีระบบควบคุม

2. ใช้ระบบรหัสสินค้า (SKU / Barcode)

  • กำหนดรหัสสินค้า (SKU) ให้เฉพาะเจาะจง
  • ติดบาร์โค้ดบนพาเลท, กล่อง และชั้นวาง
  • ใช้เครื่องสแกนบาร์โค้ด เชื่อมกับระบบคลัง (WMS) เพื่อเพิ่มความแม่นยำ

3. วางผังคลังตามหลัก “First In, First Out” (FIFO)

  • สินค้าที่เข้าก่อนควรถูกหยิบใช้งานก่อน
  • ใช้ทางเดินแบบ “สองทางเข้า-ออก” หรือชั้นวางพาเลทแบบ “Drive-Thru” เพื่อรองรับ FIFO

4. ติดตั้งระบบชั้นวางและอุปกรณ์จัดเก็บให้เหมาะสม

  • ใช้ Selective Racking สำหรับสินค้าหลากหลาย
  • ใช้ Drive-In/Push-Back Rack สำหรับสินค้าปริมาณมากชนิดเดียว
  • เพิ่ม ฉลากระบุตำแหน่ง (Location Labels) บนแต่ละช่องวาง

5. ใช้ระบบจัดการคลังสินค้า (WMS)

ระบบ WMS (Warehouse Management System) ช่วยให้การจัดเก็บ, ตรวจนับ และเบิกสินค้าแม่นยำมากขึ้น โดยระบบสามารถ:

  • แสดงตำแหน่งสินค้าในคลังแบบเรียลไทม์
  • แจ้งเตือนเมื่อสต็อกต่ำหรือใกล้หมดอายุ
  • รองรับการตรวจนับแบบรายวัน / รายเดือน

6. ฝึกอบรมและวางมาตรฐานการทำงาน (SOP)

  • สร้าง ขั้นตอนการจัดเก็บและหยิบสินค้า (Picking & Putaway) อย่างชัดเจน
  • จัด อบรมพนักงาน ให้ใช้งานอุปกรณ์อย่างปลอดภัยและมีประสิทธิภาพ
  • วัดผลการทำงาน เช่น เวลาในการหยิบสินค้า, จำนวนคำสั่งที่ผิดพลาด

7. ตรวจสอบสต็อกเป็นประจำ (Cycle Counting)

  • ตรวจเช็กสินค้ารายวัน / รายสัปดาห์ แทนการนับใหญ่เพียงปีละครั้ง
  • ใช้ระบบ WMS ช่วยกำหนดสินค้าที่ต้องตรวจนับก่อน เช่น สินค้าที่เคลื่อนไหวสูง หรือมีมูลค่าสูง

8. จัดการทางเดินและเส้นทางรถ (Warehouse Layout Optimization)

เว้นช่องทางเดินให้เหมาะกับโฟล์คลิฟต์ หรือรถเข็น

กำหนด เส้นทางขนส่งภายในคลัง ให้มีจุดเลี้ยวและจุดกลับรถที่ปลอดภัย

ป้ายบอกทาง, พื้นกันลื่น, เส้นนำทางสีสะท้อนแสง เป็นสิ่งจำเป็น

อ้างอิง : https://oasys.co.th/warehouse-organization-techniques/ https://www.samsontruck.com/ https://oasys.co.th/warehouse-management/