โกดังสินค้าเป็นพื้นที่ที่ใช้ในการเก็บรักษาวัตถุดิบ สินค้า หรือวัสดุอุปกรณ์ต่างๆ ซึ่งมักมีลักษณะปิดทึบ อากาศถ่ายเทได้ไม่สะดวก หากไม่มีการจัดการระบบถ่ายเทอากาศที่ดี อาจส่งผลต่อคุณภาพของสินค้า สุขภาพของพนักงาน และความปลอดภัยโดยรวมของสถานที่ ดังนั้น การออกแบบและวางแผนระบบถ่ายเทอากาศจึงเป็นสิ่งสำคัญที่ไม่ควรมองข้าม
ความสำคัญของการถ่ายเทอากาศ
- ควบคุมอุณหภูมิ
ในประเทศที่มีอากาศร้อนอย่างประเทศไทย อุณหภูมิภายในโกดังอาจสูงมาก ส่งผลให้สินค้าเสื่อมคุณภาพและพนักงานทำงานได้อย่างไม่มีประสิทธิภาพ การระบายอากาศช่วยลดความร้อนสะสม ทำให้ภายในโกดังเย็นลงอย่างเหมาะสม - ลดความชื้น
ความชื้นที่มากเกินไปอาจทำให้สินค้าชำรุด เช่น กระดาษเปื่อย อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์เสียหาย หรือเกิดเชื้อราในผลิตภัณฑ์อาหาร ระบบถ่ายเทอากาศช่วยรักษาระดับความชื้นให้อยู่ในเกณฑ์ที่เหมาะสม - ขจัดกลิ่นและมลพิษ
หากโกดังเก็บสารเคมีหรือวัตถุดิบที่มีกลิ่นแรง ระบบระบายอากาศจะช่วยลดกลิ่นไม่พึงประสงค์ และลดปริมาณสารพิษที่อาจตกค้างในอากาศ - เสริมสุขอนามัยและความปลอดภัย
- อากาศหมุนเวียนที่ดีช่วยให้พนักงานหายใจได้สะดวก ลดความเสี่ยงจากปัญหาทางเดินหายใจ และลดโอกาสเกิดอุบัติเหตุจากก๊าซรั่วหรือไฟฟ้าลัดวงจรจากความร้อนสะสม
หลักการและรูปแบบของระบบถ่ายเทอากาศ
- ระบบระบายอากาศแบบธรรมชาติ (Natural Ventilation)
ใช้ลมธรรมชาติผ่านช่องลม, ช่องเปิด, หน้าต่าง หรือพัดลมระบายอากาศ โดยอาศัยหลักการลอยตัวของอากาศร้อน และแรงดันลมภายนอกเข้ามาช่วยให้อากาศไหลเวียน - ระบบระบายอากาศแบบกลไก (Mechanical Ventilation)
ใช้พัดลมดูดอากาศ (Exhaust Fan) หรือพัดลมเป่าลมเข้า (Supply Fan) ควบคุมการระบายอากาศในทิศทางและปริมาณที่ต้องการ มีประสิทธิภาพสูง เหมาะกับโกดังขนาดใหญ่หรือที่มีสารเคมี - ระบบระบายอากาศแบบผสมผสาน (Hybrid System)
ผสมผสานข้อดีของทั้งสองระบบข้างต้น เช่น เปิดช่องลมธรรมชาติในเวลากลางวัน และใช้พัดลมในช่วงเวลาที่ลมไม่พัด หรือเมื่อมีอุณหภูมิสูง
ข้อควรพิจารณาในการออกแบบระบบถ่ายเทอากาศ
- ประเภทสินค้า : สินค้าแต่ละประเภทมีข้อจำกัดด้านอุณหภูมิและความชื้นแตกต่างกัน
- ขนาดโกดังและรูปทรง : ส่งผลต่อการวางจุดระบายอากาศและจำนวนพัดลมที่ต้องใช้
- จำนวนพนักงานในพื้นที่ : ส่งผลต่อปริมาณอากาศบริสุทธิ์ที่ต้องใช้
- งบประมาณและการบำรุงรักษา : ระบบที่ซับซ้อนย่อมมีค่าใช้จ่ายสูง แต่หากดูแลไม่ดี อาจไม่คุ้มค่าในระยะยาว
ขอขอบคุณข้อมูลจาก : https://apxconstructiongroup.com/ https://www.reznorhvac.com/