เพื่อลดต้นทุนและเพิ่มกำไรของผู้ประกอบการโรงงาน
ในยุคที่ธุรกิจแข่งขันสูง ผู้ประกอบการต้องมองหาวิธีเพิ่มประสิทธิภาพ ลดต้นทุน และสร้างกำไรอย่างยั่งยืน แนวคิดหนึ่งที่ได้รับการพิสูจน์แล้วว่าได้ผล คือ ระบบ LEAN (Lean Manufacturing) ซึ่งเน้นการกำจัดความสูญเปล่าในกระบวนการผลิตเพื่อสร้างมูลค่าสูงสุดให้กับลูกค้าโดยใช้ทรัพยากรให้น้อยที่สุด
LEAN คืออะไร?
LEAN เป็นแนวคิดการจัดการที่มีต้นกำเนิดจากระบบการผลิตแบบโตโยต้า (Toyota Production System – TPS) โดยมุ่งลดความสูญเปล่า (waste) และเพิ่มคุณค่าที่ลูกค้าได้รับในทุกขั้นตอนของกระบวนการ
หัวใจหลักของ LEAN คือการขจัด 7 Waste (ความสูญเปล่า 7 ประการ) ดังนี้:
1. Overproduction – การผลิตเกินความต้องการ
การผลิตมากกว่าที่ลูกค้าต้องการทำให้เกิดของค้างสต็อก สูญเสียพื้นที่และต้นทุน
แนวทาง: ใช้ระบบ Just-in-Time ผลิตเมื่อมีคำสั่งจริง
2. Waiting – การรอคอย
เวลาที่พนักงานหรือเครื่องจักรรอ เช่น รอวัสดุ รอคำสั่ง รอเครื่องจักร ทำให้เสียโอกาสในการผลิต
แนวทาง: ปรับปรุงการวางแผนการผลิตให้ราบรื่นและเชื่อมโยงต่อเนื่อง
3. Transport – การขนส่งที่ไม่จำเป็น
การเคลื่อนย้ายสินค้าหรือวัตถุดิบที่ไม่จำเป็น เพิ่มต้นทุนและเสี่ยงต่อความเสียหาย
แนวทาง: จัดผังโรงงานให้เหมาะสม ลดระยะทางการเคลื่อนย้าย
4. Over-processing – การทำงานเกินความจำเป็น
ทำงานมากกว่าที่ลูกค้าต้องการ เช่น การตกแต่งเกินความจำเป็น
แนวทาง: ปรับกระบวนการให้พอดีกับคุณค่าที่ลูกค้าต้องการ
5. Inventory – สินค้าคงคลังมากเกินไป
วัตถุดิบหรือสินค้าสำเร็จรูปที่มากเกินไปทำให้ต้นทุนเพิ่มและเสี่ยงต่อการล้าสมัย
แนวทาง: ใช้ระบบ Kanban หรือระบบดึงตามความต้องการ
6. Motion – การเคลื่อนไหวที่ไม่จำเป็น
การเดินหรือหยิบจับซ้ำซ้อนโดยไม่เกิดประโยชน์
แนวทาง: ออกแบบพื้นที่ทำงานให้เหมาะสมกับการใช้งาน
7. Defects – ของเสียและข้อผิดพลาด
สินค้าที่ชำรุดต้องซ่อมหรือผลิตใหม่ ทำให้เสียต้นทุนและเวลา
แนวทาง: ใช้เครื่องมือควบคุมคุณภาพ เช่น Poka-Yoke และการวิเคราะห์รากเหง้าของปัญหา
ประโยชน์ของ LEAN ต่อผู้ประกอบการ
- ลดต้นทุนในการผลิต
- เพิ่มคุณภาพของสินค้าและบริการ
- ปรับปรุงกระบวนการทำงานให้คล่องตัว
- เพิ่มความพึงพอใจของลูกค้า
- เพิ่มผลกำไรอย่างยั่งยืน
สรุป
การนำ ระบบ LEAN มาประยุกต์ใช้กับองค์กรไม่เพียงแค่ช่วยลดต้นทุน แต่ยังทำให้กระบวนการผลิตมีประสิทธิภาพมากขึ้น ตอบโจทย์ทั้งในด้านคุณภาพและความต้องการของลูกค้าในระยะยาว
ขอบคุณแหล่งที่มา
- Lean Enterprise Institute. What Is Lean? https://www.lean.org/WhoWeAre/NewsArticleDocuments/What_is_Lean.pdf
- Toyota Production System (TPS) – Toyota Global https://global.toyota/en/company/vision-and-philosophy/production-system/
- The 7 Wastes in Lean – iSixSigma https://www.isixsigma.com/dictionary/seven-wastes-7-wastes/
- Gemba Academy: What is Lean Manufacturing? https://www.gembaacademy.com/resources/articles/what-is-lean-manufacturing